Funkcje

Funkcje wielomianowe

Na tej stronie znajdziesz:

Spis treści

Słowem wstępu

PO co mi to?

Przydatne materiały

Dla nauczyciela

Dlaczego na jednej stronie zamieszczamy zakres tematów dla różnych klas i szkół, a nawet dla studentów? Ponieważ nigdy nie jest za późno, aby powrócić do podstaw (bez nich nie pójdziesz dalej) i nigdy nie jest za wcześniej, aby zrobić coś spoza swojego zakresu (nie chcemy hamować Twojego potencjału).

czytaj więcej: O projekcie „Szkoła 4.0”

Słowem wstępu

Funkcje wielomianowe to podstawowy rodzaj funkcji, który jest bardzo często spotykany w matematyce, zwłaszcza w szkole średniej. Oto kilka kluczowych punktów, które mogą pomóc w zrozumieniu i nauczaniu funkcji wielomianowych:

Definicja i postać ogólna:

Funkcja wielomianowa to funkcja matematyczna, która jest sumą wielomianów, czyli wyrażeń składających się z jednej lub więcej zmiennych podniesionych do całkowitych potęg (włącznie z zerem), pomnożonych przez współczynniki, które są stałymi. W postaci ogólnej wielomian stopnia n wygląda tak:

f(x)=a_nx^n+a_{n−1}x^{n−1}+⋯+a_{1x}+a_0​

gdzie:

a_n, a_{n-1},​…,a_1, a_0to współczynniki (przy czym a_n≠0

n to stopień wielomianu (najwyższa potęga zmiennej x).

Przykłady:

Funkcja liniowa: f(x)=2x+1 (wielomian stopnia 1)
Funkcja kwadratowa: f(x)=x^2−4x+4 (wielomian stopnia 2)
Funkcja sześcienna: f(x)=x^3−3x^2+3x−1 (wielomian stopnia 3)

Własności funkcji wielomianowych:
  1. Wielomiany są ciągłe na całej osi liczbowej.
  2. Są różniczkowalne na całej osi liczbowej, co oznacza, że można obliczyć ich pochodne.
  3. Zachowanie na końcach przedziałów: gdy x dąży do nieskończoności lub minus nieskończoności, funkcja wielomianowa o nieparzystym stopniu będzie dążyć odpowiednio do nieskończoności i minus nieskończoności; wielomiany parzystego stopnia dążą do nieskończoności z obu stron.
Miejsca zerowe:

Miejsca zerowe wielomianu to takie wartości z, dla których f(x)=0. Znalezienie tych miejsc jest istotne w wielu zastosowaniach matematycznych, jak rozwiązywanie równań.

Zastosowanie:

Funkcje wielomianowe są używane w różnych dziedzinach, takich jak fizyka, ekonomia, biologia, inżynieria, itp., gdzie służą do modelowania zjawisk, prognozowania trendów czy w obliczeniach inżynierskich.

W uproszczeniu

Funkcje wielomianowe to rodzaj funkcji matematycznych, które mogą wydawać się skomplikowane, ale są bardzo przydatne i można je łatwo zrozumieć, zaczynając od podstaw. Oto kilka kluczowych informacji, które pomogą ci zrozumieć, czym są funkcje wielomianowe:

Co to jest funkcja wielomianowa?

Funkcja wielomianowa to sposób, w jaki możemy zapisać zależność między dwiema liczbami za pomocą działań takich jak dodawanie, odejmowanie, mnożenie i potęgowanie.

Postać funkcji wielomianowej:

Wielomiany mają specjalną formę, którą można zapisać tak:

 f(x)=ax^n+bx^{n−1}+cx^{n−2}+…+dx+e

gdzie:

  • x to zmienna, którą możemy dowolnie zmieniać,
  • a, b, c, d, e to liczby (zwane współczynnikami),
  • n to najwyższa potęga x (nazywana stopniem wielomianu).
Proste przykłady:

Funkcja liniowa (prosta):f(x)=2x+3

Funkcja kwadratowa (parabola):f(x)=x^2+2x+1

Jak to działa?

Wyobraź sobie, że masz funkcję f(x)=2x+3. Gdy podstawić różne liczby za x, to funkcja obliczy dla nas wynik. Na przykład:

  • Jeśli x=1 to f(1)=2(1)+3=5
  • Jeśli x=2 to f(2)=2(2)+3=7
Rysowanie wykresów

Funkcje wielomianowe można przedstawić na wykresie. Na przykład, funkcja f(x)=x^2 tworzy kształt litery U (parabola). Funkcja  f(x)=2x+3 to linia prosta.

Zastosowania w życiu codziennym:

Wielomiany są używane w wielu miejscach! Na przykład:

  • W fizyce do opisywania ruchu przedmiotów.
  • W ekonomii do prognozowania, jak będą rosły ceny.
  • W inżynierii do projektowania mostów i budynków.
Zabawa z funkcjami wielomianowymi:

Możesz wypróbować rysowanie własnych funkcji na papierze lub użyć specjalnych programów komputerowych, które pomagają zobaczyć, jak wyglądają różne funkcje.

Pamiętaj, że funkcje wielomianowe to po prostu sposób na opisanie różnych zależności w świecie matematyki. Im więcej będziesz ćwiczyć, tym łatwiejsze staną się te pojęcia!

Po co mi to?

  1. Rozwijanie umiejętności myślenia: Uczą analitycznego i logicznego myślenia, co jest przydatne w każdej pracy i codziennym życiu.
  2. Podstawy do zaawansowanych dziedzin: Są fundamentem w nauce zaawansowanej matematyki, fizyki, inżynierii i informatyki.
  3. Praktyczne zastosowania: ekonomia: analiza trendów; fizyka: opis ruchu ciał; inżynieria: projektowanie systemów; informatyka: grafika komputerowa i algorytmy.
  4. Rozwiązywanie problemów: Modelowanie rzeczywistych sytuacji, jak wzrost populacji czy projektowanie budynków.
  5. Egzaminy i kwalifikacje: Potrzebne do zdania matury i innych ważnych egzaminów.
  6. Technologia: Podstawa nowoczesnych technologii, takich jak smartfony i gry komputerowe.

Nauka funkcji wielomianowych to inwestycja w Twój rozwój intelektualny i przyszłe możliwości.

Nie samą nauką uczeń żyje …

Ile trzeba mieć lat aby skonstruować reaktor jądrowy?
Wystarczy 12! Jeśli tyle skończyłeś to dzięki wiedzy zdobytej m.in na tej stronie będziesz w stanie zbudować reaktor fuzyjny tak jak to uczynił Jackson Oswalt z Memphis. W sztucznym słońcu chłopiec wykorzystał dwa atomy deuteru, które połączyły się i stworzyły atom helu-3 i uwolniły jeden neutron, co z kolei nagrzało wodę. Nagrzana woda może napędzić turbinę elektryczną. (źródło)

Kilka ciekawostek

epodrecznik.pl – Odkrycie i historia liczb niewymiernych

Przydatne materiały

Pozostałe materiały:

Lernado – Funkcje

khanacademy – Wyrażenia, równania oraz funkcje wielomianowe

Medianauka – Funkcje

Spis wszystkich tematów z matematyki


Lista wszystkich naszych źródeł:

Dla nauczycieli

Jeżeli posiadasz materiały, które mogą ułatwić pracę innym nauczycielom (twojego autorstwa lub które możesz legalnie udostępnić) to proszę podziel się nimi w tej ankiecie. W razie pytań lub jeśli wyrażasz chęć współpracy, skontaktuj się z nami na FundacjaCALMedu@grzegorzczekala.pl.

Zostaw swoją ocenę
Poprzedni Następny

Jest tego więcej...


					Anna Szajkowska - CALM talks Inne

Anna Szajkowska - CALM talks

psycholożka i psychoterapeutka

Jeżeli nie wiesz czym jest projekt CALM talks to zapraszam na tą stronę – „CALM talks – porozmawiajmy o edukacji”. Tam także znajdziesz pełne pytania. Poniżej zamieszczamy wypowiedź Pani Anny Szajkowskiej. Pełna lista wszystkich wypowiedzi jest dostępna pod tym linkiem – „CALM talks – wszystkie odpowiedzi„. Jaki był Twój ulubiony przedmiot za czasów szkolnych i […]


					Chemia dla przedszkolaka Dla najmłodszych

Chemia dla przedszkolaka

Eksperymenty dla najmłodszych

A co gdyby tak zaprosić doktorów organizujących pokazy dla dzieci podczas „Nocy naukowców Politechniki Śląskiej” do przedszkola? Jak pomyśleliśmy tak, też zrobiliśmy tym bardziej, że organizatorką jednego z nich jest kuzynka mojej żony dr Ania Byczek-Wyrostek. O tym jak dobrze udał się taki „prosty” pokaz rodem z Krainy Lodu z wykorzystaniem suchego lodu (dwutlenku węgla […]


					Darmowy kurs PLC PLC

Darmowy kurs PLC

przygotowanie do egzaminu zawodowego

Ten darmowy kurs PLC jest kierowany dla uczniów techników, którzy przygotowują się do egzaminu zawodowego (specjalizacja mechatronika) oraz do wszystkich tych studentów po liceum chcących wreszcie poznać praktyczne podstawy automatyki. Post powstał przy współpracy z firmą Stevia Automation Sp. z o. o. #HMI Czego szukasz??? #Slajdy Darmowy kursPLC S7-1200(poniżej) Wszystkie postyTIA Portal#TIA Wszystkie posty Step7 […]


					ChatGPT dla edukacji Szkoła 4.0

ChatGPT dla edukacji

Praktyczne, konkretne przykłady

Czy technologie typu ChatGPT, modele językowe i wszystkie pozostałe systemy „sztucznej inteligencji” wpłyną w przyszłości w jakiś sposób na system edukacji, na to jak funkcjonują szkoły i to w jaki sposób się uczymy? Odpowiedź brzmi: stanowcze NIE. Nie wpłyną w przyszłości, one już „wczoraj” (mamy początku roku 2023) zmieniły to wszystko w stopniu w jakim […]


					TinkerCAD Szkoła 4.0

TinkerCAD

Podstawowy darmowy program inżynierski

Wyobraź sobie narzędzie, które łączy świat projektowania 3D, elektroniki i programowania w jednym intuicyjnym interfejsie – i to wszystko za darmo. Do niedawna myślałem, że takie narzędzie nie istnieje, jednak odkryłem Tinkercad i byłem w szoku, że nie słyszałem o nim nigdy wcześniej mimo, że działa od 2011. Jest to platforma firmy AutoDesk, która w […]


					Funkcje w programie PLC PLC

Funkcje w programie PLC

cegiełki programowe

Dotychczas cały program tworzyliśmy w jednym miejscu, czyli wewnątrz bloku programu głównego – OB1. Jednak pisanie tak dużego programu z wieloma networkami, na przykład 1236 networków, staje się trudne do analizy. Odrobina historii Już w 1843 roku Ada Lovelace zauważyła tę trudność podczas tłumaczenia opisu działania mechanicznej maszyny analitycznej Charlesa Babbage’a, która ostatecznie nigdy nie […]


					IDEA market Nasze projekty

IDEA market

Platforma wymiany pomysłów

Witamy w miejscu w którym oddajmy głos młodym ludziom. A oni udowadniają, że poprzez swoją pomysłowość i pracowitość naprawdę mogą zmieniać świat w którym żyjemy. IDEA market ma za zadaniem im w tym pomóc. Cel edukacji to DZIAŁANIE! Fundacja CALM edu została założona aby przekuć edukację w użyteczne działanie. Chcemy pokazać jak duży pozytywny impakt […]


					Wielomiany Bez kategorii Szkoła 4.0

Wielomiany

Wyłączenie jednomianu przed nawias

Na tej stronie znajdziesz: Dlaczego na jednej stronie zamieszczamy zakres tematów dla różnych klas i szkół, a nawet dla studentów? Ponieważ nigdy nie jest za późno, aby powrócić do podstaw (bez nich nie pójdziesz dalej) i nigdy nie jest za wcześniej, aby zrobić coś spoza swojego zakresu (nie chcemy hamować Twojego potencjału). czytaj więcej: O […]


					CALM tests Inne

CALM tests

Autorski generator testów

Automatyka i Ekologia Oprogramowanie CALM tests w wersji testowej (pierwszy mój samodzielny projekt w języku js). Oprawa graficzna Daniel Polak. Znajdziesz tutaj testy: Dla uczestników moich szkoleń aby podsumować i powtórzyć wiedze zdobytą każdego dnia kursu, Na temat prawidłowej segregacji śmieci – ogromna baza pytań – SPRAWDŹ ILE NAPRAWDĘ WIESZ Z TEGO TEMATY Na temat […]


					Zespół CALM edu Inne

Zespół CALM edu

Kim jesteśmy

Grzegorz Czekała – założyciel fundacji, autor większości tekstów na tej stronie. Zawodowo związany z edukacją techniczną, a w wolnych czasie z edukacją wszelaką, podróżami i aktywnościami na świeżym powietrzu. Karolina Koza – architektka z zawodu, projektantka aplikacji webowych z pasji, a po godzinach aktywna instruktorka ZHP. Uwielbia podróże, architekturę i kontakt z ludźmi – zawsze […]


					Rozmowa rekrutacyjna Artykuły

Rozmowa rekrutacyjna

jak ją zaliczyć?

Ten poradnik powstał, abyś mógł jeszcze na etapie studiów dowiedzieć się, jak już teraz poszukiwać pracy i dlaczego warto zrobić to właśnie w tym momencie. Spis treści Jeżeli nie wiesz od czego zacząć poszukiwanie pracy to zapraszamy Cię do posta pt. „Poszukiwanie pracy – od czego zacząć?” Pierwsza rozmowa telefoniczna Powinnam napisać „telefoniczna rozmowa rekrutacyjna”. […]


					Książki Inne

Książki

Na wakacje, do kawiarni i ...

Na świecie do tej pory spisano zbyt wiele wartościowych, ciekawych czy wręcz pasjonujących książkę, dzięki którym możemy zrozumieć otaczający nas świat, aby młodzi ludzie kojarzyli je wyłącznie z nudnymi lekturami. Zniechęcenie młodych umysłów do sięgania po książki w wolnym czasie to chyba największy z zarzutów o najgorszych konsekwencjach stawiany dzisiejszemu systemowi edukacji. Dlatego w tym […]

Subscribe
Powiadom o
guest
0 komentarzy
Inline Feedbacks
View all comments
Zamknij