Jak żyć? To pytanie zadaje sobie bardzo wiele osób. Osób zagubionych w współczesnym świecie, przed podjęciem ważnej decyzji życiowej, z problemami finansowymi, rodzinnymi, gdy rozmawia z politykami itp. W tym poście skoncentruję się na próbie odnalezienia odpowiedzi na to pytanie w kontekście „eko” czyli jak żyć ekologicznie i zminimalizować swój negatywny wkład w zmianę klimatu.
Jak dbać o klimat?
Do napisania tego postu zainspirowało mnie pytanie jednego z kursantów podczas mojego szkolenia w technikum. W przerwie od zajęć z programowania sterowników PLC poruszyliśmy temat zmian klimatycznych. Okazało się, że młodzi ludzie nie wiedzą jakie mogą podjąć działania w codziennym życiu aby chronić nasz klimat. Jedyną odpowiedź jaką podawali to segregacja śmieci. Dało mi to dużo do myślenia.
Po rozmowach z dorosłymi uświadomiłem sobie, że sprawy wyglądają tak samo. Później w internecie, ku mojemu jeszcze większemu zaskoczenie nie znalazłem zbyt wiele treści na ten temat. Na tak zwanych „treściozapychaczach” (czyli stronach www służących do wydłużenia czasu spędzonego na portalu poprzez zamieszczanie niewiele wnoszących skopiowanych i przeredagowanych treści) można znaleźć oczywiste sugestie:
- oszczędzaj wodę,
- oszczędzaj energię,
- nie marnuj żywności,
- segreguj śmieci,
- zamień samochód na komunikację miejską.
Z kolei na stronach fanów ekologi wskazówki typu:
- samodzielnie wytwarzaj swoje kosmetyki,
- pierz w pralce bez chemii za pomocą kamieni lub kul piorących (?),
- używaj tylko pieluch i chusteczek wielokrotnego użytku,
- parzenie liściastej herbaty w lnianym woreczku wielokrotnego użytku.
Pierwsze pięć pozycji to frazesy, tak ogólnikowe, że możemy je w tym poście pominąć. Kolejne wskazówki może i mają sens ale wymagają sporego zaangażowania. Choć ostatni punkt jest solidnie przesadzony przecież można kupić metalowe zaparzarki, My jako cywilizacja jesteśmy strasznie zabiegani, przepracowani i leniwi dlatego musimy zacząć od drobnych zmian. Tylko czy drobne zmiany mogą coś zmienić? Ja wierzę że tak i to właśnie listę prostych zmian do wprowadzenia od dziś zamieszczam poniżej. Bez ekstremów, bez lania wody tylko proste metody!
Kto może coś zmienić ?
Większość osób uważa, że nie może nić zmienić, a działania jednostek to jedynie zabiegi służące poprawie swojego samopoczucia (jak choćby „Shopping for Australia”, udostępnianie i lajkowanie postów). Że wyłącznie działania z stron rządów (i to właściwie tylko mocarstw) oraz międzynarodowych korporacji mogą mieć realny wpływ na zmiany klimatu. No i niestety coś w tym jest, ale na szczęście nie do końca!
Na świecie życie już ponad 7.6 mld ludzi i jeśli ktoś wierzy, że taka ogromna masa jednostek poprzez swoje indywidualne działa i decyzje nie może nić zmienić to jest w wielkim błędzie. To jest nielogiczne. Prawdą jest jednak, że tylko naprawdę wpływowe jednostki (politycy, właściciele firm i miliarderzy) swoimi decyzjami mogą samodzielnie coś zmienić. Muchy wiedzą, że w kupie siła więc i my powinniśmy się jednoczyć.
Potrzebujemy więc liderów, czyli wyjątkowe jednostki (czasem przypadkowe, jak Pan który nie chciał ale musiał, lub pewna wagarowiczka), które naprawdę mogą pociągnąć za sobą tłumy. Nie zależnie jednak czy już mamy takiego lidera, który nas prowadzi czy nie, to i tak powinniśmy starać się jednoczyć z znajomymi. Wspólnie poprzez wzajemne motywowanie, wsparcie i drobne codzienne działania będziemy mieć spory wpływ na otaczającą nas rzeczywistość.
Globalna demokracja?
Przyjmijmy jednak, że nie jesteś miliarderem, prezydentem ani Hitlerem, to w takim razie czy Twoje działania mają jakikolwiek sens? Oczywiście! Wbrew potocznej opinii żyjemy na demokratycznej planecie i codziennie wszyscy jej mieszkańcy dokonują demokratycznych wyborów! Naszą kartą do głosowania jest nasz portfel! Nie ma na świecie rządu i korporacji która pod wpływem tłumu jednostek nie zmieniłaby swoich działań. Kupując napoje w szklanych butelkach głosujemy za ich ponownym zapełnieniem i przeciwko produkowaniu jednorazowych butelek. Pijać wodę z kranu (do czego szczerze zachęcam) głosujemy, za ograniczeniem emisji odpadków, ograniczamy ślad węglowy, poprawą wodociągów (które i tak już w Polsce spełniają wszystkie normy) i zaoszczędzamy pieniądze. Ograniczając spożycie mięsa głosujemy, za firmami, które wprowadzają na rynek produkty wegetariańskie, a przeciwko przemysłowi mięsnemu jednemu z najbardziej szkodliwych dla planety.
Przekazując datki na WOŚP, Wikipedię, Mozillę, Greenpeace, WWF …. głosujesz za ideami, w które wierzą te organizacje i pomysłami które rozwijają. Wspierasz finansowo tych którzy mieli pomysł, wizję, chęć do działania i dla dobra nas wszystkich byli w stanie wiele poświęcić (czasu, pieniędzy, kontaktów z bliskimi). Takich osób nasz świat potrzebuje jak najwięcej, ale potrzebuje też takich osób jak Ty (nawet więcej), które ich wspierają i w przemyślany sposób oddają swój głos.
Bycie eko jest eko
Bycie eko jest zwykle ekonomiczne i prozdrowotne dlatego naprawdę bardzo ciężko jest mi znaleźć argumenty (poza zwykłym lenistwem) aby nie wprowadzić w życiu tych prostych zmian dla dobra nas i naszych dzieci.
Nim jednak przejdziemy do sedna tego artykułu czyli listy prostych zmian do wprowadzenia, potrzebujemy poznać trzy pojęcia. Jak wyglądają pozostawione przez nas ślady na piasku doskonale wiemy ale jak wielkie są te pozostawione przez nasze nawyki na planecie to już niekoniecznie.
Kilka definicji
Ślad węglowy – całkowita suma emisji gazów cieplarnianych wywołanych bezpośrednio lub pośrednio przez daną osobę. Uwzględnia zanieczyszczenia powietrza emitowane przez twój samochód, piec, ale i podczas procesu produkcji pokarmów, które spożywasz, ubrań i dóbr które kupujesz,
Ślad wodny – całkowita suma zużytej wody bezpośrednio lub pośrednio przez daną osobę. Uwzględnia wodę zużytą przez twój samochód, piec, ale i podczas procesu produkcji pokarmów, które spożywasz, ubrań i dóbr które kupujesz,
Ślad ekologiczny – „suma wszystkich śladów”, miara jak bardzo zużywamy nasza planetę (wszystkie jej zasoby).
Zmień nawyki, a zmienisz planetę
W tym artykule nie mam zamiar namawiać nikogo aby dokonał w swoim życiu ogromnych zmian np. przeszedł na weganizm ale aby zmienił swoje codzienne drobne nawyki, które w większości bez wysiłku może zmienić już od dziś. Poniżej lista moich pomysłów (które większość wprowadziłem w życie) jest uzupełniona o sugestie moich znajomych (dlatego przyznaje się na starcie, że nie wszystko co jest na tej liście wprowadziłem u siebie). Jeżeli masz swoje pomysły jak żyć bardziej eko to daj mi znać w komentarzach, a na pewno szybko dołączę je do tej listy.
Dzieląc się z innymi swoimi sposobami na ochronę klimatu i świecąc dla bliskich przykładem możemy wywołać efektem kuli śnieżnej, który wpłynie na życie miliardów ludzi. Przechodząc do sedna czyli do listy chciałbym Ci tylko jeszcze zwrócić uwagę, że większość ludzi w naszym otoczeniu zachowuje się dokładnie tak samo jak dzieci. To znaczy, że nie słucha ale naśladuje. Nie przekonasz dziecka do czytania książek, jeśli samemu spędzasz wieczorem przed TV tak jak i nie przekonasz kolegów z pracy do bycia eko biegając codziennie po firmie z jednorazowym kubkiem z kawy czy nową plastikową butelką.
Wprowadź w swoim życiu zmiany, którą chcesz ujrzeć w świecie!
Lista prostych zmian do wprowadzenia już dziś
Poniżej znajdziesz listę, ale pamiętaj, że nie są to niepodważalne prawdy, wyryte w kamieniu dzięki, którym człowiek może trafić do „ekoraju”, a jedynie pomysły, które „wydaja się mieć” pozytywny wpływ na otaczającą nas przyrodę. Sformułowanie „wydaja się mieć” jest tutaj jak najbardziej na miejscu ponieważ całkowite przeanalizowanie skutków nawet najprostszych decyzji zwykle wykracza ponad nasze możliwości.
W dalszym ciągu większości z nas samochody elektryczne „wydają się” być ekologiczną alternatywą do klasycznych (np. Wielka Brytania za 15 lat chce zakazać sprzedaży spalinowych) jednak z badań wynika, że to diesle są najbardziej eko. Nikt z nas nie ma dostępu do wszystkich badań naukowych i czasu na ich przeanalizowanie Dodatkowo większość z nas nie ma też wystarczającej wiedzy aby móc samodzielnie odsiać dezinformację z tych źródłem tak aby jego decyzja była (na podstawie aktualnego stanu wiedzy) w 100% niepodważalna. Musimy współpracować.
Dlatego poniższa lista ma być po pierwsze powodem do dyskusji, zachętą do zastanowienia się nad swoimi nawykami. Po drugie próbą spisania rzetelnej i uzasadnionej (najlepiej badania i raportami, a przynajmniej logiką) listy ekologicznych prostych zmian nawyków. Chciałbym aby każda kolejna osoba, która zada sobie pytanie co zrobić aby być bardziej eko, miała wszystko wypisane na papierze lub jeszcze bardziej ekologicznie (chyba ekologiczniej) na wyświetlaczu swojego telefonu.
Lista
Przed przystąpieniem do zmian:
- Pomyśle – podejmują jedynie działania, które są logiczne i mają sens. Zacznij od zmian które redukują najwięcej śmieci, a dopiero potem do tych drobnych. Sensu nie ma zamiana biletu papierowego na cyfrowy jeśli jemy na mieście burgera ładnie opakowanego w kartonik (na trasie od kasy do stolika) plastikowymi sztućcami i zapijanie go napojem z plastikowej butelki przez dwie słomki. Góra śmieci, CO2 dla 15 min przyjemności i brak wartości odżywczych.
- Nim pomyślisz przeczytaj – bez opierania się na danych naukowych, raportach organizacji proekologicznych nie jesteśmy w stanie samodzielnie w pełni określić skutków naszych działań.
- Przed czytaniem sprawdź źródło – bo liczba artykułów pseudonaukowców na temat wpływu poszczególnych działań na środowisko może nam bardzo zakrzywić obraz rzeczywistości.
- Nim zaakceptujesz, spójrz na dane i swoje działanie krytycznym okiem bo każdy może się pomylić, a środowisko naszej planety to układ naczyń powiązanych którego jeszcze nikt w pełni nie rozumiał i raczej nie rozumie (zobacz też ten film o przywracaniu roślin na pustyni bo to przykład, że naukowcy też się mylą ale potrafią wyciągać wnioski).
Sprawdź jak bardzo jesteś zielony – ekologiczny
Poniżej znajdziesz interaktywną listę. Możesz na niej zaznaczać swoje nawyki, które udało Ci się już wprowadzić w codziennym życiu. Czym bardziej zielona będzie ta lista tym lepiej!
Dzięki niej w prosty sposób dowiesz się nad czym możesz jeszcze popracować.
Jeżeli znasz jeszcze inne metody w jaki sposób możesz żyć bardziej ekologicznie, daj nam znać w komentarzach.
a) Życie codzienne
MODA – jest to zabieg marketingowy polegający na wmówieniu klientom, że to co zalega w magazynach producentów to jest właśnie to co jest „aktualnie najbardziej atrakcyjne”. Wszystko inne, czyli to co zalegało rok temu, w magiczny sposób straciło miano atrakcyjnego, godnego „pożądania” i należałoby je wyrzucić.
Zaskakująco długi post wyszedł od prostej listy dlatego postanowiłem podzielić go na dwie części. W drugiej części znajdziesz listy dotyczące: kuchni i diety, pracy i transportu, podróżowania w stylu eco, życia towarzyskiego, wychowywania dzieci i majsterkowania.
zobacz też: Jak żyć ekologicznie cz2
My ludzie jesteśmy jedynym znanym nam gatunkiem, który w świadomy sposób może zmienić świat na lepsze, a mimo to niszczymy go jak żaden inny. Odbieramy możliwość cieszenia się pięknem dzikiej przyrody kolejnym pokoleniom. Jesteśmy wielkimi egoistami. Zrzucanie odpowiedzialności na wcześniejsze pokolenia nie jest metodą, ponieważ pomimo że brak świadomości długoterminowych skutków ich postępowania nie jest usprawiedliwieniem, to możemy ich zrozumieć. Chcieli szybko wybudować współczesny świat, w którym tak wygodnie przyszło nam żyć. Powinniśmy jednak uczyć się na błędach, a nie je powtarzać. Niestety gdy my już jesteśmy świadomi, jak wiele niszczymy, a mimo to kontynuujemy nasze działania to dla nas nikt w przyszłości usprawiedliwienia już nie znajdzie.
